Modül 2 Etkinlik 4: AEK’e nasıl atıf verebilirim?
Kullandığımız kaynaklara doğru şekilde atıf verebilmek dikkatli olmamız gereken, önemli konulardan biridir. Bu etkinlikte doğru şekilde atıf vermemize yarayacak ipuçları elde edeceğiz. Bu etkinlikle birlikte AEK’e atıf verebilecek, AEK' atıf verebileceğimiz araçları kullanabilecek, AEK üzerinde uyarlamaları belirtebilecek ve AEK üzerinde atıfları uygun yere yerleştirebileceksiniz. Adım adım ilerleyebilirsiniz.
Adım 1: Tüm CC lisanslarına atıf yapın.
Atıf vermemizin amacı aynı zamanda insanların orijinal kaynağı kolayca bulmasını sağlamaktır. Aşağıdaki Creative Commons belgesinde de açıklandığı gibi verilen bilgiyi, lisans bağlantısını ve yapılan değişiklikleri belirtmek durumundasınız.
Açık eğitim kaynağına nasıl atıf yapabilirim diyorsanız aşağıdaki adımları takip ederek açık bir açık eğitim kaynağına atıf yapabilirsiniz.
BYKL'ı hatırlayın:
B = Başlık
Y = Yazar (Açık eğitim kaynağını yeniden (reuse) kullananlara atıf verilecek yazar ismini belirtin)
K= Kaynak (Kaynağa bağlantı verin)
L = Lisans (CC lisans sözleşmesine bağlantısı verin)
Atıf yaparken amaç, çalışmayı tam BYKL bilgisi ile kodlamaktır. Bir eserle ilgili BYKL bilgilerinin bir kısmına sahip olmadığınızda, mümkün olduğunca fazla ayrıntı ekleyerek en detaylı bilgiyi vermeye çalışın. Atıf vermenizi sağlayacak bir araç düşündünüz mü hiç? Adım 2’ye bakabilirsiniz.
Adım 2: Açık eğitim kaynağına atıf vermenizi sağlayacak bir araç kullanın.
Burada bir açık eğitim kaynağına atıf vermenize yardımcı olacak bir araçtan bahsedilmektedir: Open Attribution Builder (Alternatif atıf verme aracı). Bu aracı daha önce kullandınız mı? Hayır diyorsanız önce ne olduğuna bakabilirsiniz.
Bu araç CC materyallerinin kullanıcılarına uygun şekilde atıf yapmalarına yardımcı olan bir web aracıdır. Başlık, kaynağın adresi, yazar ve web sitesi, kuruluş, CC lisans türünü girmenizi sağlar ve CC materyalini içeren kendi çalışmanıza kopyalanıp yapıştırılabilen atıf bilgilerini sağlar.
https://www.openwa.org/attrib-builder/ Links to an external site.
Adım 3: Uyarlama yaptığınız açık eğitim kaynağı üzerinde uyarlama yaptığınızı belirtin.
Uyarlama yaptınız bir açık eğitim kaynağını üzerinde uyarlama yaptığımı belirtmeli miyim diye merak ediyor musunuz? O zaman aşağıdaki açıklamaları dikkatlice inceleyiniz.
- Herhangi bir değişiklik yaptığınız çalışmada her zaman orijinal çalışmayı atfetmeli ve değişikliklerin yapıldığını belirtmelisiniz. Bunu yapmanın genellikle en basit yolu, "...'dan uyarlanmıştır" veya "Bu eser, … uyarlanmıştır" gibi ifadeler orjinal kaynakla ilişkilendirmek için önemli bir adımdır.
- Eğer çalışmanız birkaç farklı çalışmadan içerik barındırıyorsa ne yapmalıyım diyorsanız “Aşağıdaki kaynaklardan uyarlandı…” diyebilir ve her orijinal çalışmayı sırayla listeleyebilirsiniz.
- Uyarlanmamış AEK materyalleri lisans süresine (CC-BY-ND, CC-BY-NC-ND) sahip olan materyallerin yalnızca olduğu gibi kopyalanmasına veya yeniden dağıtılmasına izin verildiğini, ancak yeniden karıştırılmasına (remix) izin verilmediğini dikkate alınız.
Verilen açıklamaları dikkate alarak hazırladığınız açık eğitim kaynağı içerisine atfınızı nereye yerleştireceğim diyorsanız adım 4’e bakınız.
Adım 4: Hazırladığınız açık eğitim kaynağı içerisine atfınızı nereye yerleştireceksiniz?
Metin kaynakları için (örn. kitaplar, çalışma belgeleri, PowerPoint sunumları,makaleler vb.), çalışmanın hemen öncesinde, sonrasında veya CC'nin üzerinde çalıştığı sayfanın alt kısmındaki alt bilgi olarak ekleyebilirsiniz. Aşağıdaki örneği inceleyebilirsiniz.
https://www.idildergisi.com/makale/pdf/1595247863.pdf Links to an external site.
Videolar için, video sırasında ekranda göründüğü şekliyle çalışmanın yanına orjinal kaynağın bilgilerini ekleyin. Ses kayıtları için (örn. podcast'ler), kayıt sırasında sanatçının adını söyleyin (bir radyo duyurusu gibi) ve podcast'in kaydedildiği yerini belirtin (örn. Blog, öğrenim yönetim sistemi vb.).
Kaynaklar
İçerik "Introduction to Open Educational Resources Links to an external site." dan uyarlanmıştır.
Adım 5: Uygulama
Şimdi ise https://www.merlot.org/merlot/ Links to an external site. AEK deposunu ziyarete ediniz. Alanınızla alakalı bir AEK kaynağını bu sitede bulup çalışmanızda kullanınız ve bu AEK’a Open Attribution Builder kullanarak atıfta bulununuz. Etkinlik 4 Tartışma formunda bunu paylaşınız.
Etkinliği tamamladıktan sonra ekranınızın sağ alt kısmındaki Sonraki butonunu tıklayarak Modül 2 Etkinlik 4: Tartışma 4 sayfasına erişebilirsiniz. Burada açık eğitim kaynaklarına atıf vermeye yönelik edindiğiniz bilgileri uygulayarak pratik yapabilirsiniz.